Hoa Lư thuộc vùng bán son dịa, có nhiều cảnh quan thiên nhiên nhu khu hang động Tràng An, Tam Cốc - Bích Ðộng bên cạnh các di tích thuộc quần thể di tích Cố đô Hoa Lư đuợc hình thành và luu giữ từ hơn 1000 năm truớc. Theo điều chỉnh quy hoạch mở rộng thành phố Ninh Bình đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 thì toàn bộ huyện Hoa Lư sẽ nhập về thành phố Hoa Lư (hiện tại gồm thành phố Ninh Bình, huyện Hoa Lư và một số xã khác).

Huyện Hoa Lư có vị trí bao bọc phía Bắc và Tây với thành phố Ninh Bình, phía Bắc giáp huyện Gia Viễn, phía Tây giáp thị xã Tam Ðiệp, phía Nam giáp huyện Yên Mô, phía Ðông giáp huyện Ý Yên, tỉnh Nam Ðịnh và thành phố Ninh Bình.

Hoa Lư có diện tích tự nhiên 139,7 km² và dân số 103,9 nghìn nguời (2003). 11 đon vị hành chính trực thuộc gồm các xã Truờng Yên, Ninh Hòa, Ninh Giang, Ninh Mỹ, Ninh Khang, Ninh Xuân, Ninh Vân, Ninh Hải, Ninh An, Ninh Thắng và thị trấn Thiên Tôn.

Về sông ngòi, huyện Hoa Lư giáp với 2 con sông lớn là sông Ðáy và sông Hoàng Long ở phía Bắc, sông Sào Khê và sông Chanh chảy dọc huyện nối sông Hoàng Long với sông Vân.

Nằm ở vùng bán son địa, Hoa Lư có những dãy núi dá vôi ngập nuớc đuợc hình thành từ lâu tạo nên những cảnh quan đẹp như các thắng cảnh: Tam Cốc - Bích Ðộng, Cố đô Hoa Lư, Tràng An, động Hoa Sơn...

Hoa Lư là vùng đất nổi tiếng của Việt Nam với truyền thống lịch sử vẻ vang, từng là kinh đô đầu tiên của nước Ðại Cồ Việt - kinh đô Việt Nam thống nhất ở thế kỷ X, nơi phát tích ba triều đại nhà Ðinh, nhà Lê và nhà Lý với 6 vị vua: Ðinh Tiên Hoàng, Ðinh Phế Ðế, Lê Ðại Hành, Lê Trung Tông, Lê Long Ðinh và Lý Công Uẩn.

Hoa Lư là một huyện giàu tiềm nang du lịch, mảnh đất một thời là kinh đô của nước Ðại Cồ Việt. Hoa Lư có địa hình thuộc vùng bán sơn địa, là nơi chuyển tiếp giữa miền rừng núi và đồng bằng nên có rất nhiều các hang động, thắng cảnh thuận lợi phát triển du lịch. Ngày nay Hoa Lư đuợc biết đến với các khu du lịch nổi tiếng sau:

- Khu du lịch Tam Cốc - Bích Ðộng là khu du lịch trọng điểm quốc gia Việt Nam với nhiều điểm du lịch thắng cảnh như: Tam Cốc, xuyên thuỷ động, động Tiên, thung Nắng, thung Nham, vuờn chim và các di tích: chùa Bích Ðộng, đền Thái Vi, cổ viên lầu…

- Khu di tích lịch sử văn hóa cố đô Hoa Lư với các di tích: đền Ðinh – Lê, đền thờ công chúa Phật Kim, chùa Nhất Trụ, phủ Ðông Vương, phủ Kính Thiên, động Hoa Sơn…

- Khu du lịch sinh thái Hang động Tràng An với các hang động, thung nước, núi non, rừng sinh thái và các di tích đền, phủ từ thời Ðinh - Lê…