Theo y học cổ truyền, bí đao có vị ngọt, tính hàn, không độc. Quy kinh tỳ, vị, đại tràng, tiểu tràng. Có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, lợi niệu, tiêu phù thũng, tiêu viêm, chỉ thống, chống ho, tiêu khát. Hạt bí đao có vị ngọt, hơi hàn.

Bí đao còn có tên là đông qua, quả bí đao có thể sử dụng nhiều bộ phận để làm thuốc. Thịt quả (đông qua nhục: phần giữa vỏ quả và ruột quả), phần vỏ quả (đông qua bì), hạt bí đao (đông qua tử). Đối với đời sống thường ngày, bí đao còn gọi là bí xanh Theo y học cổ truyền, bí đao có vị ngọt, tính hàn, không độc. Quy kinh tỳ, vị, đại tràng, tiểu tràng. Có tác dụng thanh nhiệt, lương huyết, lợi niệu, tiêu phù thũng, tiêu viêm, chỉ thống, chống ho, tiêu khát. Hạt bí đao có vị ngọt, hơi hàn. Quy kinh phế, vị, tiểu tràng, đại tràng, có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, hóa đàm, trừ mủ, giải độc, trừ giun. Có thể sử dụng các bộ phận từ bí đao để trị một số bệnh.

Thuốc từ bí đao có vị ngọt, tính hơi hàn, không độc, quy kinh tỳ, vị, đại trường, tiểu trường. Tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, giải độc, sinh tân, chỉ khát, lợi niệu, tiêu phù. Chủ trị các chứng tiêu khát, thuỷ thũng, mụn nhọt, sang lở, ban chẩn, làm tươi nhuận bì phu, giữ nhan sắc. Bí đao có thể trị ho do nhiệt: bí đao sắc nước, thêm mật ong, uống nhiều lần trong ngày.

Bí đao có thể điều trị ngộ độc: Nếu do ăn cá bị ngộ độc, dùng nước cốt bí đao cho uống. Trường hợp ngộ độc do asen, dùng dây bí đao sao cháy sắc uống để giải độc.

Bí đao có thể trị phong ngứa, ban chẩn ở mặt: dùng hạt bí đao, đào nhân đồng lượng nghiền thật mịn, thêm mật ong xoa mặt, ngày 3-4 lần sẽ khỏi. Nếu có vết sạm đen trên mặt, dùng dây bí đao sắc đặc rửa nhiều lần trong ngày.

Bí đao có thể làm trơn nhuận da cơ, giữ nhan sắc: Muốn da trắng, đẹp, trẻ mãi không già: dùng hạt bí đao bỏ vỏ tán bột, hoàn viên bằng hạt ngô với mật ong, mỗi lần uống 30-40 viên, ngày 2 lần vào lúc đói. Để da mặt luôn tươi nhuận, đẹp dung nhan: dùng hạt bí đao bỏ vỏ 5 phần, đào hoa 4 phần, quất hồng bì 2 phần, nghiền nhỏ, trộn đều, uống một thìa cà phê sau bữa ăn, ngày 3 lần. Nếu muốn trắng hơn, gia hạt bí đao; muốn hồng hơn, gia đào hoa.

Ba bài thuốc thông dụng từ bí đao:

Bài 1: đông qua bì 100g, củ mài 30g, lá sen tươi 60g. Sắc uống 2- 3 lần trong ngày. Uống nhiều ngày. Trị háo khát, uống nhiều, tiểu nhiều.

Bài 2: đông qua bì 50g, hoàng liên 12g. Sắc uống ngày 3 lần, có tác dụng thanh vị nhiệt, sinh tân, chỉ khát. Dùng tốt cho trường hợp đái tháo đường týp I, thường xuyên háo khát, đi tiểu nhiều lần trong ngày.

Bài 3: đông qua bì, vỏ dưa hấu mỗi vị 15g, thiên hoa phấn 12g. Sắc uống, ngày 1 thang. Trị đái tháo đường, háo khát.

Phạm Anh (nguồn Nongnghiep.vn)