Hàng năm mỗi khi tết đến các gia đình đều chuẩn bị nhiều thực phẩm để làm cỗ, trước là cúng tổ tiên sau sum họp gia đình hoặc tiếp đón bạn bè nên nhu cầu tiêu dùng thực phẩm và các loại hàng hóa luôn tăng cao, chính vì thế mà thị trường mua bán phục vụ người dân cũng trở nên vô cùng sôi động, để giữ trọn niềm vui và đảm bảo sức khỏe của mọi người trong dịp tết không phải là dễ. Vì vậy để có thể lựa chọn được những thực phẩm đảm bảo chất lượng và phù hợp với nhu cầu lại là một vấn đề mà không phải người tiêu dùng nào cũng “Thông thái”. Để đảm bảo an toàn thực phẩm trong dịp Tết Nguyên đán, người tiêu dùng nên lưu ý lựa chọn thực phẩm theo một số hướng dẫn sau:

- Đối với rau, củ, quả: Chọn rau quả có màu sắc tự nhiên, không héo úa, dập nát, không có mùi lạ. Cảnh giác đối với những loại rau quả có các dấu hiệu bất thường như “quá mập” hoặc “quá phồng”. Những loại rau quả còn dính hóa chất bảo vệ thực vật trên lá, cuống lá, núm hoặc cuống quả có các vất lấm tấm hoặc vết trắng.
+  Đối với các loại rau dạng củ, quả nên chọn các loại củ trơn nhẵn, da căng, không bị dập nát, màu sắc củ phải đồng nhất, không nên chọn mua các loại củ đã mọc mầm vì ảnh hưởng đến tiêu hóa.
+  Khi chọn các loại đỗ quả, mướp đắng nên chọn quả có cuống to màu xanh tươi, thân mềm, hạt không lớn, không nhỏ.
+  Chọn các loại rau đã sơ chế:
Đối với mộc nhĩ nên chọn loại cánh to, dày, màu vàng sáng khi nấu sẽ giòn và ngon, đối với các loại nấm khô nên chọn những nấm có màu vàng sáng, chân nấm nhỏ và ngắn.
Đối với măng khô nên chọn mua măng non, có màu hanh vàng là măng phơi được nắng vì măng càng để lâu màu càng sẫm. Miếng măng ngắn, búp to sẽ ngon hơn.
- Đối với các loại cá: Chọn cá có thịt rắn chắc, có đàn hồi, vảy cá tươi óng ánh, mang cá có màu đỏ tươi, dán chặt xuống hoa khế, miệng cá ngậm cứng, mắt cá trong suốt.
- Đối với thịt lợn, thịt bò: Nên chọn thịt đã được kiểm dịch, thịt có màng ngoài khô, màu sắc đỏ tươi hoặc đỏ sẫm, óng ả, vết cắt có màu sắc bình thường, sáng, khô. Tránh thịt có màu hơi xanh nhạt hoặc hơi thâm, thậm chí đen, không bóng, màng ngoài nhớt. Thịt tươi ngon phải có độ rắn chắc, đàn hồi cao, khi lấy ngón tay ấn vào thịt, miếng thịt không để lại vết lõm khi bỏ ngón tay ra. . Nếu thấy mặt thịt thô ráp, ngửi không có mùi thơm của thịt, đề nghị người bán rạch một lằn dao vào thớ thịt, xem bên trong có màu tươi hồng của thịt (thịt lợn) hoặc màu đỏ tươi (thịt bò) thì thịt đó vẫn còn tươi.
Lưu ý:
* Nếu thịt có màu sẫm, hoặc có vết bầm ở cơ hoặc các nốt hoặc đám xuất huyết trên da thì không nên mua vì đó là các dấu hiệu nghi thịt gia súc, gia cầm đã chết hoặc mắc bệnh hoặc do nhuộm màu.
* Không nên mua thịt có màu nhợt nhạt hoặc có các bọc trắng trong thớ thịt, đối với thịt lợn không nên mua thịt khi mỡ có màu vàng và mùi khét.
* Đối với thịt đông lạnh cần xem kỹ nhãn mác xuất xứ và hạn sử dụng ghi trên bao bì và thiết bị bảo quản.
- Đối với thịt gia cầm (gà, vịt…)và trứng gia cầm: Chọn thịt phải có màu sắc tự nhiên, từ trắng ngà đến vàng tươi, mắt sáng, da lành lặn không có vết bầm. Thịt gia cầm hỏng có màu vàng thẫm, vàng tím hoặc vàng tối sẫm, mắt vẩn đục, nhắm nghiền. Các loại thịt nhuộm màu không an toàn thường có màu sắc sặc sỡ, lòe loẹt hoặc có mùi bất thường.
Đối với trứng: Khi mua nên chọn những quả vỏ sạch, màu tươi sáng, vỏ dày không nứt vỡ, cầm trứng đưa lên gần tai lắc nhẹ nếu không nghe thấy tiếng kêu là trứng tươi, hoặc dùng ngón trỏ và ngón cái cầm vào hai đầu của quả trứng giơ về phía ánh sáng, nhìn phía đầu to của quả trứng nếu thấy kích thước bóng khí càng nhỏ thì trứng càng tươi.
Trước khi chế biến, để biết trứng còn dùng được không thì có thể ngâm trứng vào nước, nếu thấy trứng chìm là trứng vẫn còn tươi, trứng lơ lửng trong nước là trứng không còn tươi nữa. Nếu trứng nổi hẳn lên mặt nước thì không nên sử dụng để chế biến thức ăn. Hoặc khi đập trứng, thấy lòng trắng trứng thu gọn quanh lòng đỏ (trong đặc, ngoài rìa hơi lỏng, lòng đỏ nguyên vẹn và nổi tròn hẳn) hoặc sau luộc trứng, bổ đôi quả trứng nếu thấy lòng đỏ nằm chính giữa, không sát vào bên nào là trứng mới.
 Đối với sản phẩm bao gói sẵn: Nên chọn sản phẩm có nhãn mác rõ ràng, ghi đầy đủ các chỉ tiêu trên nhãn như: ngày sản xuất, hạn sử dụng, cách bảo quản, tên cơ sở sản xuất, địa chỉ cơ sở sản xuất… Tránh sử dụng các sản phẩm có bao bì rỉ sét, phồng, thủng cho dù sản phẩm vẫn còn hạn sử dụng. Hạn chế sử dụng các loại thực phẩm có nhiều màu sắc bắt mắt.
- Đối với mặt hàng rượu: Chỉ nên sử dụng các loại rượu có nguồn gốc rõ ràng, nếu mua tại các nơi bán rượu thì nên yêu cầu xem giấy chứng nhận tiêu chuẩn sản phẩm rượu cần mua. Cần đặc biệt cảnh giác với loại rượu rẻ bất thường và không rõ nguồn gốc.
Nên mua thực phẩm được bày bán tại những nơi cố định, có uy tín, đảm bảo tốt các điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm.
Phòng ngừa là biện pháp tốt nhất trong hàng loạt các biện pháp đối phó với ngộ độc thực phẩm. Vậy nên các bà nội trợ nên lưu ý để tránh các rủi ro đáng tiếc trong gia đình nhà mình nhất là trong dịp Tết nguyên đán đang đến gần. Chúc các bạn đón tết vui vẻ và an toàn.

Ngọc Anh