Nằm trong vùng Đông Dương – Miến Điện, “điểm nóng” trong công tác bảo tồn, Việt Nam có sự đa dạng lớn các loài thú đặc hữu quý hiếm và đóng một vai trò rất quan trọng cho công tác bảo tồn đa dạng sinh học. Trong số các loài động vật hoang dã bị săn bắt và buôn bán thì loài Tê Tê Ja Va (Manis Javanica) được xác nhận là bị khai thác nhiều nhất ở Đông Nam Á.

Ở Việt Nam và các nước trong khu vực có một số lượng Tê Tê Ja Va được tịch thu và chuyển tới các trung tâm cứu hộ nhưng tỷ lệ sống sót chưa cao do Tê tê cần có một môi trường sống phù hợp, ngoài ra chúng cần phải có nguồn thức ăn chuyên biệt, đó là kiến và mối. Nhưng số lượng kiến và mối không thể đáp ứng được số lượng Tê tê tại Trung tâm cứu hộ động thực vật hoang dã quý hiếm Cúc Phương.

Việc cần thiết là phải tìm ra một giải pháp thay thế nguồn thức ăn tự nhiên nhưng phải bảo đảm nguồn dinh dưỡng cho động vật và đảm bảo sức khỏe cho động vật trước khi thả lại tự nhiên và là nguồn nguyên liệu cần phải có sẵn tại địa phương và chi phí không qua cao, phù hợp với ngân sách cứu hộ Trung tâm.

Giải pháp được Kỹ sư Trần Quang Phương công tác Vườn Quốc gia Cúc Phương đưa ra là sử dụng đậu tương đem luộc chín rồi đưa vào tủ đông bảo ôn sau đó dùng máy xay sinh tố xay nhỏ thành dạng bột. Công đoạn này được áp dụng tương tự với nhộng tằm. Sau đó hỗn hợp sẽ được trộn với số lượng nhỏ kiến đông lạnh và cho động vật ăn. Số lượng thức ăn phụ thuộc vào trọng lượng của từng cá thể.

Thức ăn hỗn hợp được áp dụng cho một vài cá thể theo tỷ lệ tăng dần từ 10% đến 80%, sau đó được áp dụng cho toàn bộ số cá thể nuôi nhốt tại trung tâm. Hiện tại toàn bộ số động vật đã hoàn toàn chấp nhận hỗn hợp thức ăn theo quy trình 40% nhộng tằm; 40% đậu tương và 20% kiến đông lạnh. Giải pháp này đã được Trung tâm Cứu hộ và Bảo tồn động thực vật hoang dã quý hiếm Cúc Phương áp dụng từ năm 2010 đến nay góp phần giảm áp lực phụ thuộc nguồn thức ăn tự nhiên (kiến và mối) và không có cá thể động vật nào chết do thiếu dinh dưỡng hoặc liên quan đến thức ăn.

Trung tâm đã cứu hộ và phục hồi thành công loài Tê tê hoang dã được tịch thu và thả các cả thể vào tự nhiên góp một phần không nhỏ vào công tác bảo tồn không chỉ ở Việt Nam mà còn là điển hình ở khu vực Đông Nam Á

  Thu Hoài (ST)