Rau xà lách vị đắng ngọt, hơi hàn. Công năng ích ngũ tạng, thông kinh mạch, cứng gân cốt, lợi tiểu tiện và làm trắng răng đẹp da. Dùng chữa tăng huyết áp viêm thận mạn, sữa không thông sau sinh nở... Hơn nữa, rau xà lách là loại rau ăn sống, ăn kèm cùng một số loại canh và nước sốt nên chất lượng rau ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng.

Mùa đông, người ta thường dùng rau xà lách rất nhiều trong các bữa cơm gia đình. Tuy nhiên, gần đây người ta phát hiện ra nhiều rau xà lách bị nhiễm E.coli vượt nhiều lần giới hạn cho phép. E.coli là một khuẩn, là nguyên nhân gây ra ngộ độc và tiêu chảy. Chính vì thế, xin giới thiệu đến bà con kỹ thuật trồng rau xà lách tươi ngon trong vụ đông này.
Thời vụ:
Xà lách có thể trồng được quanh năm, nhưng trong vụ Đông Xuân cho năng suất cao, trong mùa mưa cần phải làm giàn che hoặc trồng trong nhà lưới.
Giống: gieo hạt trên liếp, sau khi cây con được 20 - 25 ngày tuổi chuyển cây con ra ruộng trồng.
Hạt giống cần xử lý trước khi gieo bằng thuốc Rovral, Benlate C hoặc Aliette, Hạt Vàng, Bendazol, Alpine.
Sau khi gieo hạt cần được phủ 1 lớp đất mỏng hạt nhỏ, trộn với phân chuồng hoai mục, sau đó phủ 1 lớp rơm mỏng hoặc lưới mỏng và tưới đủ ẩm.
Phư­ơng pháp tốt nhất: Xử lý hạt giống bằng chế phẩm Comcat (C.ty Lúa Vàng) sau đó gieo trên khay xốp hoặc khay nhựa, đặt trong v­ườn ­ươm, chăm bón khi cây đạt tiêu chuẩn cây giống thì chuyển qua ruộng sản xuất.
Chuẩn bị đất:
Đất trồng xà lách cần tơi xốp, màu mỡ và thoát nước tốt. Đất cần phải phơi ải, cày bừa kỹ, sạch cỏ. Lên liếp rộng 0,8 - 1m, cao 10 - 15cm.
Cần xử lý đất trước khi gieo trồng bằng thuốc Sincosin (nồng độ theo hướng dẫn) để phòng trừ tuyến trùng.
Mùa mưa che phủ đất bằng rơm hoặc màng phủ nylon để tránh đất bám lên cây, dễ nhiễm các loại bệnh.
Khoảng cách trồng:
Vụ Đông Xuân: 15 x 18cm hoặc 15 x 15cm
Vụ Hè Thu: 12 x 15cm hoặc 12 x 12cm.

 

Bón phân: (tính cho 1.000m2)
Bón lót: Phân chuồng hoai mục 1,5 - 2 tấn; phân lân  100kg; bánh dầu 30kg.
Bón thúc:
+ Lần 1: Hòa urê loãng nồng độ 1% (1g/1 lít) tưới vào 7 ngày sau trồng.
+ Lần 2 và lần 3: Nên dùng phân bón lá (cách nhau 5 - 7 ngày).
Phòng trừ sâu bệnh:
Các loại bệnh hại xà lách quan trọng hơn sâu hại. Bệnh phổ biến như bệnh thối nhũn, thối gốc. Sâu thường phát hiện là rầy mềm, sâu đo, sâu khoang, tuyến trùng gây sưng rễ.
Áp dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp như luân canh với cây trồng khác, làm giàn che mưa, bón phân cân đối có hiệu quả cao trong việc hạn chế bệnh và tuyến trùng. Biện pháp ngắt ổ sâu mới nở hạn chế được sâu khoang gây hại.
Đối với sâu đo: Dùng thuốc vi sinh gốc BT như: Xentari, Delfin, Dipel, Biocin,…
Đối với sâu khoang: Có thể dùng thuốc có gốc Pyrethroid như: Sherpa, SecSaigon, Netoxin, Polytrin. Dùng các loại chế phẩm vi sinh như: NPV, V - BT, hoặc thảo mộc như Rotenone.
Đối với rầy mềm: Nhiều loại thuốc hóa học có thể trừ được dễ dàng. SecSaigon, Sherpa, Gà Nòi.
Đối với bệnh thối nhũn, thối gốc: Có thể nhổ bỏ cây bị bệnh. Xử lý bằng các loại thuốc như Validacin, Kasumin, Vanicide, Saipan, Hỏa Tiển.
Đối với tuyến trùng: Biện pháp luân canh có hiệu quả cao nhất.
Lưu ý: Khi dùng thuốc bảo vệ thực vật phải đảm bảo nguyên tắc “4 đúng”(đúng thuốc, đúng liều, đúng lúc, đúng cách) và đảm bảo thời gian cách ly.

Ngọc Anh (Sưu tầm)