Bệnh không lây, còn được gọi là bệnh mãn tính, không lây từ người sang người. Bệnh tiến triển trong thời gian dài và chậm. Các yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh chủ yếu là do lối sống sinh hoạt thiếu lành mạng hằng ngày như hút thuốc lá, dinh dưỡng không hợp lý, ít hoạt động thể lực, sử dụng nhiều rượu, bia. Do vậy, việc kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ là biện pháp phòng bệnh hiệu quả nhất.

Một số bệnh không lây nhiễm thường gặp:

Bệnh động mạch vành:hay còn gọi là bệnh tim thiếu máu cục bộ, do mạch máu vành tim bị nghẽn đưa đến tình trạng cơ tim và các tế bào xung quanh bị thiếu dưỡng khí, nguyên nhân chủ yếu do xơ vữa động mạch. Bệnh động mạch là một trong số 20 nguyên nhân gây tử vong hàng đầu.

Tăng huyết áp: là một tình trạng áp lực máu đẩy vào thành động mạch khi tim bơm tống máu đi tăng quá cao. Nếu áp lực này tăng lên cao theo thời gian, nó có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác như suy tim, bệnh mạch vành, tổn thương mắt... Một người lớn bị tăng huyết áp khi huyết áp tâm thu ≥ 140mmHg và/ hoặc huyết áp tâm trương ≥ 90mmHg trong tối thiểu 2 lần đo khác nhau. Các yếu tố thuận lợi gây tăng huyết áp chủ yếu là do chế độ ăn uống, ăn nhiều muối, uống nhiều rượu, hoặc do tình trạng căng thẳng thường xuyên (stress).

Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính: là một dạng bệnh lý tắc nghẽn thông khí phổi gây nên tình trạng suy giảm thông khí mạn tính. Đây là một bệnh tiến triển, có nghĩa là nó sẽ ngày càng nặng hơn theo thời gian. Các triệu chứng chính bao gồm khó thở, ho và sinh đờm. Nguyên nhân thường gặp nhất của bệnh này là do hút thuốc lá.

Đái tháo đường: là một bệnh về rối loạn chuyển hóa các chất như tinh bột, mỡ và protein được biểu hiện bằng mức đường trong máu luôn cao. Đây là kết quả từ sự thiếu nội tiết tố insulin (insulin: giúp kiểm soát lượng đường trong máu) hoặc không có khả năng đáp ứng với insulin của các mô của cơ thể. Phổ biến nhất là bệnh đái tháo đường typ 2, phần lớn là hậu quả của thừa cân và ít vận động.

Rối loạn tâm thần: là sự rối loạn tâm thần và hành vi như sa sút tâm thần; rối loạn tâm thần sau chấn thương sọ não hay viêm não; các rối loạn tâm thần do sử dụng rượu và ma túy; tâm thần phân liệt, hoang tưởng, mất ngủ, mộng du… Đa số các loạn rối loạn này sẽ khỏi hay ổn định nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời.

Hiện nay, các bệnh không lây nhiễm đang có những chuyển biến phức tạp, gia tăng nhanh chóng, xảy ra ở mọi nhóm tuổi khác nhau, mọi giới. Bệnh không lây nhiễm không chỉ là vấn đề sức khỏe, mà còn là thách thức cho sự phát triển kinh tế - xã hội, là nguyên nhân dẫn đến đói nghèo. Việc phòng chống các bệnh không lây nhiễm hiệu quả sẽ hạn chế được số người mắc bệnh, ngăn chặn tình trạng tàn tật, tử vong sớm.

Do đó, để phòng chống bệnh không lây nhiễm, chúng ta cần thực hiện tốt các biện pháp sau:

- Thực hiện lối sống lành mạnh, đảm bảo sinh dưỡng hợp lý, hoạt động thể lực thường xuyên, không hút thuốc và hạn chế sử dụng rượu, bia.

- Thường xuyên đo huyết áp và đánh giá nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường.

- Đến cơ sở y tế để khám ngay nếu bản thân có các triệu chứng nghi ngờ  mắc tăng huyết áp hoặc đái tháo đường.

- Đối với người bị mắc các bệnh không lây nhiễm, nhất là bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường cần tuần thủ nghiêm ngặt về điều trị bệnh, đồng thời thực hiện hành vi, lối sống có lợi cho sức khỏe theo lời khuyên của thầy thuốc…/.

Thu Hằng (Theo yteninhbinh)