Xuất thân trong một gia đình nông dân ở phường Tân Bình, thị xã Tam Điệp, giờ đây anh Đỗ Văn Trường đã được nhiều người biết đến với sản phẩm máy bơm không ống – một sản phẩm được Cục Sở hữu trí tuệ cấp bằng sáng chế độc quyền, có thời hạn 20 năm.
 

Với niềm say mê duy nhất là nghiên cứu cơ khí, sau khi xuất ngũ về địa phương anh Trường mở một hiệu cơ khí nhỏ để phục vụ bà con sửa chữa những loại máy móc thông thường như máy xay sát, máy làm bún và các loại máy bơm nước. Trong quá trình làm nghề, anh nhận thấy máy bơm nước là sản phẩm người dân có nhu cầu cao và phục vụ cho đời sống sản xuất của người nông dân rất nhiều. Từ thực tế, anh nhận thấy vấn đề tiêu thụ điện năng của các loại máy bơm có công suất càng lớn thì càng cao, cho nên làm thế nào để cùng một công suất máy bơm mà lượng điện năng tiêu thụ lại ít hơn luôn là nỗi trăn trở trong anh.

Nỗi trăn trở cùng với sự say mê, nghiên cứu, tìm tòi, sáng tạo, người thợ cơ khí này đã nảy ra ý tưởng cải tiến máy bơm trục đứng thành máy bơm trục xiên không ống. Sau nhiều đêm thức trắng với những bản vẽ tỉ mỉ, những phép tính chính xác, tìm ra nguyên lý, quy luật hoạt động, rồi đưa vào vận hành thử, kết quả là máy hoạt động tốt, đạt các thông số kỹ thuật, đặc biệt là lượng điện năng tiêu hao giảm 3,5 lần hoặc cùng một lượng điện năng tiêu thụ nhưng lượng nước bơm được gấp 3,5 lần so với máy bơm trục đứng.

Không dừng lại ở những thành công bước đầu, vừa làm anh vừa lắng nghe những ý kiến đóng góp, vừa rút kinh nghiệm từ thực tế sử dụng để cải tiến cho ra đời những chiếc máy bơm không ống thế hệ sau ưu việt hơn thế hệ trước. Mất 2 năm thẩm định cấu tạo, nguyên lý hoạt động, tính năng, tác dụng của máy bơm không ống so với các loại máy bơm khác được sản xuất trong và ngoài nước, thấy không có điểm trùng và ưu việt hơn đến tháng 4/2006 Cục sở hữu trí tuệ Việt Nam- chi nhánh Hà Nội đã cấp bằng độc quyền sáng chế số 5607 cho sản phẩm của anh Đỗ Văn Trường. Các nhà nghiên cứu đã chứng minh những ưu điểm nổi trội của loại máy bơm này, đầu tiên có thể thấy ngay đấy là… vô ống. Việc tiết kiệm 3-4 m ống bơm bằng thép có đường kính gần 1m (công suất 4.000 m3/h) đã giảm một lượng chi phí không nhỏ do phần ống của bơm trong bơm vô ống là ống cống của hệ thống thủy nông; Tiếp đến, nếu lắp một máy bơm trục đứng có cùng công suất thì phải chi phí từ 120 - 150 triệu đồng, cao hơn nhiều so với giá 40 triệu của máy bơm vô ống; Cái lợi thứ 3: Với công suất như trên, máy bơm trục đứng phải lắp mô tơ 75 kwh, còn máy bơm vô ống chỉ phải lắp 20 kwh. Nếu lấy giá điện 1.000 đ/kwh, 1 h tiết kiệm 55 kwh = 55.000 đ, một ngày tiết kiệm 1.320.000đ tiền điện. Đấy là chưa kể với động cơ nhỏ như vậy thì có thể sử dụng chung với lưới điện sinh hoạt thông thường, còn nếu dùng bơm trục đứng thì phải có đường dây tải điện riêng. Ưu điểm thứ tư của máy bơm vô ống là gọn nhẹ, dễ tháo lắp và nhất là dễ thay bạc cổ bơm. Bạc cổ bơm được sử dụng là bố cao su được cắt ra từ lốp xe ô tô hỏng. Một ưu điểm khác cũng phải kể ra, đó là loại máy bơm này có thể hoạt động 2 chiều, nên có thể chống úng hoặc chống hạn.  Với những ưu điểm nổi trội trên, thương hiệu máy bơm không ống đã theo các đơn đặt hàng lan xa khắp trong và ngoài tỉnh.

Hiện nay, anh Trường có một cơ sở sản xuất nằm ở tổ 1, phường Tân Bình với nhà xưởng có diện tích trên 100m2 được đầu tư đầy đủ các loại máy móc chuyên dụng như: máy khoan, máy tiện, máy hàn…Cơ sở đã tạo việc làm ổn định cho 5-7 lao động địa phương với thu nhập bình quân 4.000.000đ/người/tháng. Chỉ tính từ năm 2010 đến nay, cơ sở của anh Trường đã sản xuất và tiêu thụ được khoảng 80 chiếc. Ngoài chú ý cải tiến về mặt kỹ thuật, anh cũng đặc biệt chú trọng đến khâu chăm sóc khách hàng. Với mỗi sản phẩm bán ra trên thị trường anh đều bảo hành 2 năm, bất kể ở xa hay gần, nếu có hỏng hóc anh đều cho thợ đến tận nơi để sửa chữa.

Với sáng chế đã được ứng dụng thực tế và đem lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao, anh Trường đã được các cấp, các ngành ghi nhận, đánh giá cao bằng nhiều giải thưởng như: Bằng khen của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Bằng khen của Hội Cơ khí Nông nghiệp Việt Nam; Giải nhất tại Hội thi sáng tạo kỹ thuật tỉnh Ninh Bình lần thứ hai, giấy khen của Chủ tịch UBND thị xã Tam Điệp. Năm 2012, sản phẩm máy bơm không ống do anh sáng chế được bình chọn là sản phẩm công nghiệp nông thôn tiêu biểu tỉnh Ninh Bình và khu vực phía Bắc. Đặc biệt, năm 2013 anh Trường là đại diện duy nhất của Ninh Bình được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam tặng danh hiệu Nông dân Việt Nam xuất sắc. Trở về với công việc thường nhật, anh vẫn ngày đêm say mê, ấp ủ khát vọng chế tạo ra nhiều loại máy khác, phục vụ thiết thực cho đời sống, sản xuất của người dân. 

Hương Hương