Vùng thủy sản nước mặn ở Ninh Bình có chất đáy tương đối mềm, độ mặn không cao, thích hợp với việc sản xuất Hàu giống Đại Dương. Lợi thế đó, đã được người dân ở huyện Kim Sơn tận dụng để sản xuất Hàu giống chất lượng cao mỗi năm. Có thể nói, sản xuất Hàu giống là giải pháp hoàn hảo để cung cấp nguồn giống một cách chủ động, nhưng đòi hỏi phải đầu tư lớn về phương tiện và nhận lực, đồng thời phải nắm vững kỹ thuật.

Hàu là động vật thân mềm, hai mảnh vỏ, có thể sống ở vùng nước có nồng độ muối trên 5% và dưới 30%. Hàu là đặc sản biển rất có giá trị. Thịt Hàu chứa hàm lượng đạm cao, nhiều loại Vitamin A1, B1, B2, D, E và các nguyên tố vi lượng thiết yếu. Ngoài giá trị làm thực phẩm, Hàu còn có giá trị trong y học. Tinh chất chiết xuất từ thịt Hàu đã được sản xuất thành viên nang Oyster Plus có tác dụng tăng cường sức khỏe cho con người. Nhìn chung, Hàu được nhiều người tiêu dùng trong nước và trên thế giới ưa chuộng. Sản xuất Hàu giống là một hướng đi mới cho hiệu quả kinh tế rất cao và ổn định, trung bình từ 500-700 triệu đồng/ha. Thực tế một số hộ đã sản xuất thành công Hàu giống và được các nhà khoa học, nhà quản lý đánh giá cao.

Hàu được nuôi ở hầu khắp các vùng biển nước ta, tuy nhiên con giống chưa đáp ứng đủ nhu cầu nuôi thương phẩm. Vì vậy, việc một số hộ dân ở Kim Sơn đã sản xuất thành công giống Hàu là một tín hiệu đáng mừng đối với ngành thủy sản Ninh Bình nói chung và lĩnh vực sản xuất giống thủy sản nói riêng.

Sản xuất giống Hàu đơn giản, bà con có thể thực hiện nếu được tập huấn ngắn hạn. Khái quát bao gồm các bước cơ bản:

- Tuyển chọn Hàu bố mẹ;

- Nuôi vỗ;

- Kích thích cho đẻ;

- Nuôi ấu trùng nổi, cho bám;

- Ương con giống.

Sản xuất giống là giải pháp hoàn hảo để cung cấp giống một cách chủ động, nhưng đòi hỏi phải đầu tư lớn về phương tiện và nhận lực. Địa điểm có thể tiến hành sản xuất giống Hàu là vùng ven biển, ao đầm nước lợ có điều kiện thủy lý hóa, môi trường tự nhiên đảm bảo các yêu cầu sau:

- Nhiệt độ nước: 20-32 độ C;

- Độ mặn: 15-25 phần ngàn;

- pH: 7,8-8,0;

- DO: 4-6 mg/l.

Thời gian cho một chu kỳ sản xuất Hàu giống khoảng 20-25 ngày. Tuy nhiên, với điều kiện thời tiết như ở Kim Sơn thì thời điểm sản xuất giống thích hợp nhất chỉ từ tháng 5 đến tháng 4 năm sau. Yếu tố quan trọng, quyết định hiệu quả trong quá trình sản xuất chính là yếu tố nguồn nước. Nguồn nước phải đảm bảo thật sạch, thì Hàu giống mới khỏe mạnh. Thuận lợi ở Kim Sơn là có môi trường tự nhiên, đảm bảo các yêu cầu về nhiệt độ nước, độ mặn rất phù hợp để nuôi Hàu. Mô hình sản xuất Hàu giống đảm bảo về môi trường vì nuôi tảo tự nhiên, thời gian quay vòng nhanh, ít chịu ảnh hưởng của thời tiết do có nhà xưởng để điều chỉnh nhiệt độ, ánh sáng... Thời gian cho một chu kỳ sản xuất giống khoảng 2 tháng. Với điều kiện nguồn nước ở Kim Sơn 1 năm có 6 tháng nước mặn phù hợp làm Hàu giống, do đó 1 vụ kéo dài nửa năm, cho thu hoạch 3 lứa.

Thức ăn của Hàu chủ yếu là tảo, tảo được nuôi trong các túi nylông hoặc các thùng nhựa có dung tích 120 lít. Môi trường dinh dưỡng để nuôi tảo là môi trường Colway hoặc môi trường F2 với nồng độ 1 ml môi trường/1 lít nước. Sục khí mạnh vừa và liên tục. Nước cung cấp cho hệ thống nuôi sinh khối tảo phải được lọc tinh qua ống lọc 1 µm.

Có thể thấy, quy trình sản xuất Hàu giống ít chịu ảnh hưởng do có nhà xưởng để điều chỉnh nhiệt độ ánh sáng, vì thế đây là một hướng đi hiệu quả cho người nuôi trồng thủy sản. Sản xuất Hàu giống đã và đang ngày càng được nhân rộng là một thành công mới trong sản xuất giống thủy sản ở Kim Sơn. Thời gian tới, Chi cục thủy sản tiếp tục tổ chức kiểm tra, giám sát chất lượng con giống thủy sản nói chung và chất lượng Hàu giống nói riêng đồng thời tăng cường thanh tra đột xuất, ngăn chặn các cơ sở sản xuất giống sử dụng giống bố mẹ không rõ nguồn gốc; tạo điều kiện, khuyến khích các cơ sở sản xuất giống áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, nâng cao chất lượng Hàu giống cung cấp cho thị trường.

Sản xuất Hàu giống là một hướng đi mới cho hiệu quả kinh tế cao và ổn định. Đây là một tín hiệu đáng mừng đối với ngành thủy sản Ninh Bình. Hy vọng trong thời gian tới, các hộ nuôi trồng thủy sản sẽ mở rộng diện tích nuôi Hàu giống, đem lại nguồn thu nhập cho người nông dân cũng như xây dựng thành công thương hiệu hàu giống Kim Sơn.

Đinh Liên