Tất cả chúng ta đều sinh ra từ một Tế bào gốc - hay gọi là Tế bào gốc phôi (Embryonic Stem Cells). Nhóm Tế bào gốc này được tạo ra khi tinh trùng thụ tinh với trứng - trong giai đoạn nằm trong tử cung của mẹ, nó được điều hòa, phân chia, tăng về số lượng, biệt hóa tạo thành các mô tạng khác nhau, tạo ra một cơ thể hoàn chỉnh - đó là con người chúng ta, có mắt mũi, miệng, chân tay, lục phủ ngũ tạng...

Nhắc tới điểm này, ta lại thấy sự vĩ đại và kỳ diệu của tạo hóa - tạo ra chúng ta từ một Tế bào gốc. Có lẽ không thể giải thích gì thêm, vì đơn giản đó là thành quả của hàng tỷ năm tiến hóa.

Sau khi chào đời, mô tạng của cơ thể chúng ta đều chứa các Tế bào gốc  chuyên biệt cho mô/tạng đó - hay được gọi là Tế bào gốc trưởng thành. Ví dụ, nhóm Tế bào gốc tạo máu trong tủy xương sẽ có trách nhiệm tạo ra các tế bào máu. Tế bào gốc nang lông sẽ tạo ra lông, thượng bì da, và tuyến bã…
Cơ thể chúng ta được tạo bởi hơn 60 ngàn tỷ tế bào. Các tế bào này trẻ khỏe, chúng ta trẻ khỏe - các tế bào này tổn thương/hay chết đi một lượng nhất định, chúng ta mang bệnh - nếu các tế bào này chết quá nhiều, chúng ta bệnh rất nặng và tử vong - các tế bào này già đi, chúng ta già đi. Một khái niệm mới được đưa ra gần đây “Lão hóa là do suy tế bào gốc”.
Tế bào gốc có 3 thiên chức lớn đó là: Thay thế - Tái tạo - Sửa chữa.
Thay thế - các tế bào chết giúp cho mô tạng trẻ khỏe. Tái tạo/Sửa chữa - các tế bào bị tổn thương, giúp làm lành lại mô tạng, phục hồi sức khỏe.
Nhờ sự hiểu biết về sinh học Tế bào gốc trong hơn 20 năm qua, đặc biệt trong hơn thập kỷ này Công nghệ - Tế bào gốc (CN-TBG) ra đời cùng với một chuyên ngành y khoa mới - Y học tái tạo (YHTT). Trọng tâm của nó là tận dụng Tế bào gốc vào tái tạo mô tạng, làm lành tổn thương, chữa khỏi bệnh, nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tế bào gốc được sử dụng trong CN-TBG/YHTT được chia ra làm 3 nhóm chính: (1) Tế bào gốc Phôi; (2) Tế bào gốc phi phôi; (3) Tế bào gốc iPS (Tế bào gốc Nhân tạo).
Nhóm iPS đươc phát minh ra từ năm 2006 bởi khoa học gia Nhật Bản. Nhóm Tế bào gốc này mới, nhiều triển vọng tuy có nhiều nghiên cứu nhưng vẫn trong phòng thí nghiệm và chưa giải quyết được vấn đề rất lớn - đó là đảm bảo an toàn khi sử dụng nguồn Tế bào gốc này cho cấy ghép trên bệnh nhân.
Nhóm Tế bào gốc phôi tuy bị vướng về y đức và an toàn, sau hơn 10 năm nghiên cứu. Gần đây Cục Quản lý dược Hoa Kỳ (FDA) mới cho phép thử nghiệm lâm sàng nhỏ điều trị liệt cho chấn thương tủy sống và bệnh thoái hóa võng mạc dẫn tới mù lòa, được tiến hành bởi 2 công ty CN-TBG của Hoa Kỳ là Geron và Advanced Cell Technology.

Đông Hà (Theo Y học Việt Nam)