Trước khi công nghệ hóa học được phát minh, người nông dân đã thiết lập các nông trại vườn tược thật tốt tươi và xinh đẹp trên khắp thế giới mà không hề có sự trợ lực nào từ công nghệ hóa học.

Vậy thì ngày nay ta cũng có thể canh tác hoàn toàn dùng phân hữu cơ được chứ! Và chắc chắn rằng một thửa vườn sử dụng hoàn toàn phân hữu cơ sẽ cho những trái cà chín mọng với hương vị ngon lành, những bông hoa sắc màu rực rỡ hoặc những cây trĩu nặng trái thật hấp dẫn.

Khi con người bắt đầu sử dụng các loại thuốc Bảo vệ thực vật hóa học và phân hóa học và đã đạt được những kết quả đầy ấn tượng, lúc đó không mấy người có thể nhìn thấy trước các hậu quả khủng khiếp mà các loại hóa chất tác động liên tục lên sức khỏe con người, lên môi trường bây giờ và cả trong tương lai nữa…

Trước hết, ta cần hiểu một chút cơ bản về nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng và vai trò của phân bón trong canh tác nông nghiệp: Phân hóa học được chế tạo bởi các nguyên tố hóa học như N, P, K, Ca, Mg, S, Fe, Cu, Zn, Mn… dưới các dạng muối phóng thích nhanh khi hòa tan trong nước. Hiển nhiên là cây trồng cần nhiều chất hơn các chất này để có sự phát triển tốt, vào khoảng 16 nguyên tố được xem là cần thiết và có tới 56 nguyên tố đã được khám phá trong đời sống của thực vật.

Cây trồng được chăm sóc bằng phân hóa học sẽ có sự phát triển nhanh làm cho chúng nhìn bề ngoài có vẻ tươi tốt xum xuê. Tuy nhiên sự phát triển nhanh như vậy sẽ làm cho cấu trúc các mô của cây chứa nhiều nước hơn và hậu quả là cây trồng rất mẫn cảm với các loại bệnh và chất lượng dinh dưỡng của sản phẩm sẽ bị ảnh hưởng.

Nhiều cuộc tranh luận rất sôi nổi về các công trình nghiên cứu khoa học đã cho thấy phân hóa học và thuốc Bảo vệ thực vật sử dụng có liên quan tới các hiện tượng ô nhiễm nguồn nước, đất đai cằn cỗi, thoái hóa và bị xói mòn. Sự thực là phân hóa học, thuốc sát trùng và thuốc diệt cỏ ngày nay đã làm ô nhiễm phần lớn các nguồn nước và trực tiếp liên quan tới nhiều hình thức ung thư, xảy thai và các chứng bệnh khác.

Khi phân hóa học được đưa vào đất, chúng tan ra và liên kết với các chất khoáng có sẵn trong đất, những sự liên kết mới này làm cho cây trồng bị bội thực một nguyên tố nào đó và tạo nên tình trạng mất cân đối dinh dưỡng, những phần còn lại tồn dư trong đất mà nhiều chất ở hình thức các chất độc. Hầu hết những người sử dụng phân hóa học nhiều đều công nhận rằng làm cho cây phát triển nhanh, cho năng suất cao đã trở thành một tập quán tốn kém là liên tục chạy theo nhu cầu muốn năng suất ngày một gia tăng bằng cách gia tăng lượng phân bón sử dụng. Tập quán này đã làm cho việc canh tác dần dần trở nên kém hiệu quả theo thời gian và cuối cùng là làm cho cấu trúc tự nhiên của đất đai bị phá vỡ, và đất canh tác bị suy kiệt. Phân NPK hoá học chỉ cung cấp chất dinh dưỡng trực tiếp cho cây trồng ngoài ra chẳng đóng góp được gì cho một vấn đề quan trọng hơn là ổn định hệ sinh thái đất qua việc cung cấp đầy đủ sự hỗ trợ về mặt sinh học và dinh dưỡng cho cây trồng cũng như các vi khuẩn và các sinh vật khác trong đất.

Một chuyên gia nông nghiệp, tác giả của một tài liệu hướng dẫn kỹ thuật canh tác nông nghiệp theo hướng hữu cơ đã nói rằng: “Về căn bản, việc bón phân hóa học cho cây trồng cũng giống như nuôi một con người bằng cách bơm các chất dinh dưỡng trực tiếp vào máu. Cây trồng cũng như chúng ta, không thể sống một cách mạnh khỏe bằng các thực phẩm nấu sẵn bày bán ngoài đường”.

Ông ta cũng nhấn mạnh rằng nền khoa học đã khẳng định: “Một trang trại thành công luôn luôn bắt đầu từ đất đai phì nhiêu. 90% các trang trại thất bại đều do đất đai nghèo nàn gây ra cả”.

Đinh Liên (St)