Công nghệ phun xăng điện tử, tên gọi tắt: EFi hoặc Fi (Electronic Fuel Injection hoặc Fuel Injection). Công nghệ phun xăng điện tử là một khái niệm không còn xa lạ đối với những ai đang sử dụng xe máy. Nguyên lý hoạt động cơ bản của Fi là sử dụng một hệ thống điều khiển điện tử để can thiệp vào quá trình phun nhiên liệu vào buồng đốt động cơ nhằm tối ưu hóa việc sử dụng nhiên liệu.

Hệ thống phun xăng điện tử (PGM-FI-Programmed Fuel Injection) được chia làm 3 nhóm chính: Các cảm biến (Đưa tín hiệu vào), ECM động cơ (Bộ xử lý trung tâm) và các cơ cấu chấp hành (Tín hiệu ra).

Các cảm biến và cơ cấu chấp hành tạo nền tảng cho hệ thống phun xăng điện tử, sự điều khiển đó được mô tả như sau:

ECM nhận tín hiệu từ các cảm biến đặt trên động cơ để biết chế độ hoạt động của động cơ. Sau đó đưa tín hiệu điện áp đến điều khiển các cơ cấu chấp hành và nhận tín hiệu phản hồi từ các cơ cấu chấp hành.

1. Nguyên lý điều khiển chung của hệ thống.

Hình 1: Nguyên lý điều khiển chung

Hình 2 : sơ đồ khối

Bộ phận cảm biến liên tục theo dõi quá trình hoạt động của động cơ, bao gồm vị trí bướm ga, áp suất ống nạp, nhiệt độ khí nạp, nhiệt độ dầu, tốc độ động cơ… và truyền tải thông tin tới bộ điều khiển.

2. Điểm nổi bật của công nghệ phun xăng điện tử

Chúng ta thường được nghe về ứng dụng công nghệ phun xăng điện tử vào xe máy để tiết kiệm nhiên liệu. Thật ra đó chỉ là một trong những ưu điểm của công nghệ Fi thôi. Đối với chúng ta là những người sử dụng xe máy phổ thông, chúng ta thường chỉ quan tâm Fi ở khía cạnh tiết kiệm xăng.

Tuy nhiên, với những người đam mê xe phân khối lớn (trên 175cc), họ thường lựa chọn một chiếc xe mô tô phân khối lớn có ứng dụng công nghệ Fi. Hầu hết đều thích động cơ phun xăng điện tử vì nó khởi động dễ dàng ngay cả ở nhiệt độ động cơ còn thấp. Không cần hiệu chỉnh bướm gió và bộ chế hòa khí. Tất cả việc phải làm là xoay chìa khoá, sau đó ấn nút khởi động.

Trên quan điểm xem xét cấu trúc, bộ phun xăng điện tử phức tạp hơn rất nhiều, nó cần có một bơm nhiên liệu vào ngăn chứa, cụm điều khiển điện tử và rất nhiều cảm biến kiểm soát chức năng khác nhau trong quá trình máy xe khởi động, vận hành.

Bộ phun xăng điện tử được hệ thống điều khiển điện tử trung tâm (gọi tắt là ECU) kiểm soát quá trình cung cấp nhiên liệu. Cụm ECU lần lượt đọc các tín hiệu của cảm biến khác nhau trên xe. Qua những thông tin thu thập được, ECU xác định bao nhiêu nhiên liệu cần thiết cho việc hoạt động tối ưu của xe. ECU dựa trên các số liệu từ cảm biến của vòng tua, nhiệt độ động cơ, nhiệt độ không khí, vị trí trục khuỷu, vị trí bướm ga… để lập trình tính toán nhiên liệu, sau đó tiến hành đóng mở kim phun xăng.

Riêng với chúng ta, những người sử dụng bình thường, ngoài việc tiết kiệm nhiên liệu, công nghệ Fi còn giúp bảo vệ môi trường, giảm lượng khí thải ra trong không khí.

Đông Hà (St)