Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Ninh Bình (gọi tắt là Liên hiệp Hội) được thành lập từ ngày 1/6/1998, sau hơn 20 năm xây dựng và phát triển đang ngày càng lớn mạnh về mọi mặt. Liên hiệp Hội tỉnh có hệ thống tổ chức đa dạng về hình thức, phong phú về nội dung hoạt động, thu hút ngày càng đông đảo sự tham gia của trí thức khoa học và công nghệ trong tỉnh.

Dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam, phát huy những thuận lợi, khắc phục khó khăn, Liên hiệp Hội đã nỗ lực phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị đã đề ra, từng bước trở thành tổ chức giữ vai trò nòng cốt trong việc tập hợp, đoàn kết đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ (KH&CN) tham gia tích cực, có hiệu quả vào các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh; Tích cực tham mưu, đề xuất những vấn đề về chủ trương, chính sách phát triển KH&CN, xây dựng và phát triển đội ngũ trí thức. Đội ngũ trí thức KH&CN của tỉnh, đặc biệt là đội ngũ trí thức KH&CN thuộc hệ thống Liên hiệp Hội đã tăng nhanh về số lượng và nâng cao chất lượng. Đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, hội viên luôn hăng say, nhiệt huyết trong hoạt động công tác, góp phần tạo bước phát triển trong nghiên cứu, triển khai ứng dụng khoa học và kỹ thuật (KH&KT) vào sản xuất và đời sống, góp phần vào sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tạo nên sức mạnh chung của đất nước trong chiến lược phát triển theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng.

1. Hoạt động thông tin tuyên truyền, phổ biến kiến thức khoa học và kỹ thuật

Xác định hoạt động thông tin, tuyên truyền và phổ biến kiến thức là một trong những nhiệm vụ quan trọng của Liên hiệp Hội, là nơi tập hợp, đoàn kết, phát huy tiềm năng của đội ngũ trí thức trong tỉnh tham gia trong việc truyền bá kiến thức cho nhân dân. Bám sát vào các sự kiện lớn của đất nước và của tỉnh, hoạt động thông tin tuyên truyền của Liên hiệp Hội và các Hội thành viên được tổ chức thường xuyên, liên tục nhằm tuyên truyền, phổ biến các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước, các mô hình, sáng kiến, các kỹ thuật mới vào sản xuất và đời sống.

Liên hiệp Hội luôn chủ động, sáng tạo, phối hợp với các Hội thành viên, các sở, ban, ngành, đoàn thể đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền và phổ biến kiến thức đến đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, hội viên và mọi tầng lớp nhân dân trong tỉnh, góp phần áp dụng những tiến bộ KH&KT vào thực tiễn đời sống. Hằng năm, Liên hiệp Hội đã ký kết chương trình phổ biến kiến thức với Đài Phát thanh và Truyền hình tỉnh và Báo Ninh Bình. Cho đến nay, cùng với các Hội thành viên đã tuyên truyền, phổ biến kiến thức trên Đài Phát thanh và Truyền hình trên 120 chuyên mục (2 chuyên mục/1 tháng; với thời lượng là 15 phút/1 chuyên mục), trên Báo Ninh Bình trên 240 chuyên mục (48 chuyên mục/1 năm). Biên tập và phát hành trên 10.000 cuốn Bản tin Khoa học - Kỹ thuật. Tổ chức biên tập và phát hành 1.600 cuốn kỷ yếu Cuộc thi Sáng tạo Thanh, Thiếu niên và Nhi đồng tỉnh, 1.200 cuốn kỷ yếu Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh, 400 cuốn kỷ yếu Giải thưởng KH&CN Hoa Lư. Tuyên truyền, phổ biến kiến thức KH&CN qua Website http:khoahockythuat.ninhbinh.gov.vn, đến nay đã có trên 9.000.000 lượt người truy cập vào trang tin của Liên hiệp Hội ... nhiều kiến thức KH&KT về nông nghiệp, công nghiệp, bảo vệ môi trường, chăm sóc sức khoẻ được người dân tiếp thu áp dụng vào sản xuất và đời sống.

Ngoài những hoạt động thông tin, tuyên truyền, phổ biến kiến thức cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, hội viên và nhân dân, thời gian qua Liên hiệp Hội còn phối hợp với một số cơ quan, đơn vị trong và ngoài tỉnh tổ chức các hội thảo, tập huấn khoa học quan trọng, thu hút sự quan tâm tham dự của các tổ chức, cá nhân, các nhà khoa học, chuyên gia, doanh nhân, các tầng lớp nhân dân.

2. Đề xuất, tham mưu cho Đảng và Nhà nước những vấn đề lớn về đường lối, chủ trương, chính sách phát triển đất nước. Hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội.

Hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội được Liên hiệp Hội xác định là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, khẳng định thế mạnh đặc biệt của đội ngũ trí thức hoạt động trong hệ thống Liên hiệp Hội. Thời gian qua, Liên hiệp Hội đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện cho đội ngũ trí thức tham gia tư vấn, phản biện về những vấn đề quan trọng có liên quan đến đường lối, chủ trương, chính sách phát triển của đất nước, của tỉnh nhất là về lĩnh vực KH&CN…

Từ khi Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 14/2014/QĐ-TTg ngày 14/2/2014 về “hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam”, Liên hiệp Hội đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành Quyết định số 11-QĐ/UBND ngày 17/5/2016 “về hoạt động Tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh Ninh Bình” tạo cơ sở pháp lý cho Liên hiệp Hội phát huy sức mạnh trí tuệ của đội ngũ trí thức tham gia vào quá trình xây dựng các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và thực hiện có hiệu quả các chương trình, đề án, dự án kinh tế - xã hội quan trọng của tỉnh đồng thời đẩy mạnh hoạt động Tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp Hội trong tình hình mới.

Để nâng cao chất lượng hoạt động tư vấn, phản biện, Liên hiệp Hội đã chú trọng công tác tập hợp đội ngũ trí thức, tích cực và chủ động kết nối với các chuyên gia, các nhà khoa học, các chuyên gia đầu ngành trong từng lĩnh vực ở tỉnh và Trung ương. Từ năm 2017 đến nay, Liên hiệp Hội đã tổ chức thành công hàng chục hội thảo tư vấn, phản biện do Thường trực Tỉnh ủy, UBND tỉnh giao như: “Đề án bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt trên địa bàn tỉnh Ninh Bình” giai đoạn 2018-2023; “Đề án Xây dựng chính quyền điện tử và phát triển dịch vụ Đô thị thông minh tỉnh Ninh Bình, giai đoạn 2018-2023, định hướng đến năm 2030”; “Đề án cho thuê dịch vụ môi trường rừng”; “Đề án khôi phục bảo tồn và phát huy nghệ thuật hát Xẩm trên địa bàn tỉnh Ninh Bình (giai đoạn 2)”; “Quy hoạch phân khu khu vực trung tâm Ninh Hải-Ninh Thắng (khu 4-1) trong quy hoạch chung đô thị Ninh Bình đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050”; “Đề án phát triển du lịch Ninh Bình giai đoạn 2021-2030, định hướng đến năm 2045”... Các cuộc hội thảo được tổ chức với sự tham gia của các khoa học, chuyên gia tư vấn, phản biện đến từ các Viện nghiên cứu, các bộ ngành trung ương, các chuyên gia có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực có liên quan và cán bộ có chuyên môn của các Hội thành viên thuộc hệ thống Liên hiệp Hội, một số sở, ban ngành, đoàn thể của tỉnh. Các kết quả tư vấn, phản biện đã được Tỉnh ủy, HĐND tỉnh, UBND tỉnh và các cơ quan liên quan tiếp thu, thực hiện.

Đặc biệt, năm 2020, Đảng đoàn Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh được Ban Thường vụ Tỉnh uỷ giao tổ chức Hội thảo góp ý kiến vào Dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Ninh Bình lần thứ XXII, nhiệm kỳ 2020-2025; Hội thảo góp ý kiến vào Chương trình hành động thực thực Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh, nhiệm kỳ 2021-2025. Liên hiệp Hội tỉnh đã tổ chức thành công các hội thảo và được Ban Thường vụ Tỉnh ủy đánh giá cao.

Ngoài ra, Thường trực Tỉnh ủy giao Đảng đoàn Liên hiệp Hội căn cứ vào Chương trình công tác toàn khóa, Chương trình hành động của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025, Chương trình công tác năm xây dựng kế hoạch tư vấn, phản biện hằng năm về khoa học và công nghệ, giáo dục và đào tạo, phát triển đội ngũ trí thức.

Có thể nói, hoạt động tư vấn, phản biện và giám định xã hội của Liên hiệp Hội tỉnh đã và đang trở thành một kênh thông tin quan trọng, đáng tin cậy giúp cho các cơ quan của Đảng và Nhà nước có được những thông tin phản ánh trung thực ý kiến của các nhà khoa học và dư luận xã hội trước khi xem xét, quyết định các vấn đề quan trọng của đất nước, của địa phương.

3. Hoạt động tôn vinh trí thức, khuyến khích và thúc đẩy phong trào sáng tạo KH&CN

Nhằm tạo phong trào thúc đẩy quần chúng tham gia hoạt động sáng tạo KH&CN ở mọi lứa tuổi, mọi thành phần, mọi ngành nghề. Với nhiệm vụ là Cơ quan thường trực Ban Tổ chức Cuộc thi Sáng tạo Thanh, Thiếu niên, Nhi đồng tỉnh (gọi tắt là Cuộc thi), Hội thi Sáng tạo kỹ thuật tỉnh (gọi tắt là Hội thi); cơ quan thường trực Hội đồng xét tặng Giải thưởng KH&CN Hoa Lư tỉnh (gọi tắt là Giải thưởng Hoa Lư) và chủ trì tổ chức đánh giá các công trình tham dự Giải thưởng sáng tạo KH&CN Việt Nam (gọi tắt là Giải thưởng Việt Nam). Thời gian qua Liên hiệp Hội đã phối hợp chặt chẽ với các sở, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh tổ chức: Cuộc thi (hằng năm); Hội thi (2 năm/1 lần), Giải thưởng Hoa Lư (5 năm/1 lần), Giải thưởng Việt Nam (hằng năm). Các hoạt động KH&CN ngày càng được tổ chức tốt, đã tạo nên phong trào thúc đẩy hoạt động phát triển KH&KT trong nhân dân.

- Cuộc thi đã khơi dậy tiềm năng và phát huy tư duy sáng tạo của các em Thanh, Thiếu niên và Nhi đồng trong tỉnh, giúp các em trau dồi kiến thức, rèn luyện kỹ năng sáng tạo, xây dựng ước mơ trở thành nhà sáng chế trong tương lai, góp phần xây dựng phát triển quê hương, đất nước. Cho đến nay Cuộc thi đã trải qua 12 kỳ tổ chức, mỗi năm có hằng trăm sản phẩm, mô hình vượt qua các vòng thi cấp trường, huyện nộp tham gia Cuộc thi cấp tỉnh. Những sản phẩm đạt giải cao tại Cuộc thi cấp tỉnh được chọn lựa gửi đi tham dự Cuộc thi toàn quốc.

- Hội thi đã thúc đẩy việc áp dụng có hiệu quả các giải pháp kỹ thuật vào sản xuất và đời sống, góp phần phát triển kinh tế - xã hội. Hội thi đã thu hút sự tham gia tích cực của các sở, ban ngành, đoàn thể của tỉnh, UBND các huyện, thành phố, các đơn vị sản xuất, kinh doanh và nhân dân trong tỉnh; đối tượng tham gia cũng rất đa dạng, không chỉ là những người có trình độ cao mà có cả những người lao động tại nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Cho đến nay, Hội thi đã trải qua 9 lần tổ chức thành công và đang tuyên truyền, thu hồ sơ tham dự của lần thi thứ 10.

- Giải thưởng Hoa Lư được tổ chức 5 năm một lần, nhằm tôn vinh các tác giả (nhóm tác giả) có công trình nghiên cứu khoa học, phát minh, sáng tạo và ứng dụng KH&CN vào thực tiễn cuộc sống, mang lại hiệu quả kinh tế - xã hội cao, góp phần thúc đẩy sự phát triển khoa học - công nghệ ở tỉnh Ninh Bình. Liên hiệp Hội là cơ quan thường trực Hội đồng xét tặng Giải thưởng Hoa Lư đã tham mưu tổ chức thành công Giải thưởng Hoa Lư lần thứ II, đang triển khai tổ chức Giải thưởng lần thứ III.

- Giải thưởng Việt Nam do Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam và Bộ KH&CN là cơ quan đồng chủ trì phối hợp với Tổng Liên đoàn Lao động, Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh ... tổ chức. Hằng năm Liên hiệp Hội ban hành các văn bản tổ chức triển khai Giải thưởng Việt Nam. Kết quả hằng năm Liên hiệp Hội tiếp nhận hồ sơ, thành lập Hội đồng khoa học để đánh giá, lựa chọn các công trình khoa học tiêu biểu gửi đi tham dự Trung ương.

Đặc biệt, Liên hiệp Hội đã được UBND tỉnh giao nhiệm vụ tổ chức Gặp mặt đội ngũ trí thức hằng năm. Điều đó thể hiện sự quan tâm của các cấp ủy Đảng và chính quyền và toàn xã hội đối với đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ. Thông qua đó nhằm động viên, khích lệ, phát huy phong trào học tập, nghiên cứu, lao động sáng tạo và cống hiến của đội ngũ trí thức trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa quê hương, đất nước. Góp phần nâng cao ý thức trách nhiệm của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ, tạo điều kiện gặp gỡ, giao lưu, học tập, trao đổi kinh nghiệm, hiến kế, nhằm phát huy trí tuệ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.

4. Hoạt động nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ, bảo vệ môi trường

Hoạt động nghiên cứu, ứng dụng KH&CN, thực hiện các đề tài, dự án của Liên hiệp Hội ngày càng phát triển cả về bề rộng lẫn chiều sâu, qua đó góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Các đề tài dự án được triển khai thực hiện đều bám sát nhu cầu nhiệm vụ KH&CN của cơ sở, của ngành, bám sát mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và nhu cầu bức thiết của xã hội.

Kết quả nhiều đề tài, dự án đã đóng góp vào nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội. Nhiều đề tài, dự án đã tập hợp được đông đảo cán bộ, công chức, viên chức, người lao động, hội viên thuộc đa ngành, đa lĩnh vực tham gia tiêu biểu.

Liên hiệp Hội đã chủ trì, thực hiện được nhiều đề tài, dự án cấp tỉnh, cấp Bộ, tiêu biểu như: đề tài “Đánh giá thực trạng điều kiện an toàn thực phẩm và chất lượng một số nguyên liệu thực phẩm cung cấp tại các nhà hàng, khách sạn do tuyến tỉnh quản lý trên địa bàn tỉnh Ninh Bình năm 2018”; đề tài “Đánh giá một số kết quả thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Ninh Bình khóa XXI nhiệm kỳ 2015-2020 và đề xuất các giải pháp phát triển kinh tế xã Hội Ninh Bình giai đoạn 2021-2025”... đề tài “Nghiên cứu, đề xuất giải pháp đẩy mạnh phát triển công nghiệp và du lịch tỉnh Ninh Bình”

Bên cạnh những hoạt động nghiên cứu, ứng dụng Liên hiệp Hội và các Hội thành viên còn phối hợp với một số cơ quan trong và ngoài tỉnh tổ chức một số hội thảo khoa học quan trọng, thu hút sự quan tâm tham dự của các lãnh đạo ở Trung ương, ở tỉnh, các cơ quan, ban ngành, doanh nghiệp, các nhà khoa học trong và ngoài tỉnh tổ chức thực hiện như "Hội thảo chuỗi giá trị nông sản"...

Phối hợp với các đơn vị liên quan tổ chức Hội nghị tham vấn các cơ quan quản lý tỉnh Ninh Bình, tổ chức toạ đàm Biến đổi khí hậu tại đô thị Ninh Bình, hội thảo khởi động và lập kế hoạch dự án “Thúc đẩy và giám sát thực thi pháp luật về quản lý, sử dụng đất bãi bồi ven sông, đất bãi bồi ven biển"...

Từ kết quả các đề tài, dự án, Liên hiệp Hội đã xây dựng được nhiều mô hình nghiên cứu chuyển giao ứng dụng tiến bộ kỹ thuật vào sản xuất và đời sống có hiệu quả, được các cấp chính quyền địa phương, người dân ghi nhận và đánh giá cao. Nhiều mô hình có hiệu quả kinh tế, có tác động xã hội được áp dụng nhân rộng trên địa bàn tỉnh.

Kết luận

Mặc dù còn nhiều những khó khăn, thách thức, nhưng đội ngũ trí thức Liên hiệp Hội tỉnh Ninh Bình luôn đoàn kết, chủ động tham mưu, quyết tâm thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ mà Tỉnh ủy, UBND tỉnh giao, góp phần vào sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh, tiến tới thực hiện thắng lợi mục tiêu phát triển đất nước theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng./.

Đỗ Văn Dung, Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên hiệp Hội tỉnh