Tố cáo sai sự thật, công chức có thể bị xử lý hình sự, Ô tô dưới 20 năm được áp tiêu chuẩn khí thải mới, Chỉ được nhập khẩu ôtô dưới 16 chỗ chở người qua 5 cửa khẩu, cách xác định thời điểm bố trí sử dụng nhà ở cũ thuộc sở hữu nhà nước, cán bộ giải quyết tố cáo bị cách chức nếu không bảo vệ người tố cáo... là những chính sách nổi bật có hiệu lực từ tháng 5-2019.

1. Tố cáo sai sự thật, công chức có thể bị xử lý hình sự

Nghị định 31/2019 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Tố cáo quy định cụ thể các biện pháp xử lý với người tố cáo là cán bộ, công chức, viên chức.

Theo đó, cán bộ, công chức, viên chức tùy theo tính chất, mức độ, vi phạm sẽ bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu có một trong các hành vi sau: Biết rõ việc tố cáo là không đúng sự thật nhưng vẫn tố cáo nhiều lần hoặc biết vụ việc đã được giải quyết đúng chính sách, pháp luật nhưng vẫn tố cáo nhiều lần mà không có bằng chứng chứng minh nội dung tố cáo; cưỡng ép, lôi kéo, kích động, dụ dỗ, mua chuộc người khác tố cáo sai sự thật; sử dụng họ tên của người khác để tố cáo gây mất đoàn kết nội bộ hoặc ảnh hưởng đến uy tín, hoạt động bình thường của cơ quan, tổ chức, đơn vị.

Nghị định có hiệu lực từ 28/5.

2. Lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải đối với ô tô

Quyết định 16/2019 của Chính phủ quy định lộ trình áp dụng tiêu chuẩn khí thải với ôtô cũ đang tham gia giao thông và ôtô đã qua sử dụng nhập khẩu. Theo đó, ôtô sản xuất từ năm 1999 đến hết năm 2008 áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 2 từ ngày 01/1/2021. Ôtô sản xuất sau năm 2008 áp dụng mức 2 từ ngày 01/1/2020.

Với ôtô cũ nhập khẩu, tiêu chuẩn khi thải được áp mức 4 từ tháng 05/2019. Các loại xe động cơ xăng, dầu diesel sản xuất trước năm 1999 được tiếp tục áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 1.

Theo quy định hiện hành, chỉ có các loại ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới phải áp dụng tiêu chuẩn khí thải mức 4 và mức 5; các phương tiện còn lại đang áp dụng mức 1 là mức thấp nhất.

Quyết định có hiệu lực từ ngày 15/5.

3. Chỉ được nhập khẩu ôtô dưới 16 chỗ chở người qua 5 cửa khẩu

Thông tư 06/2019/TT-BCT có hiệu lực từ ngày 08/5 quy định ôtô chở người dưới 16 chỗ ngồi chỉ được nhập khẩu về Việt Nam qua các cửa khẩu cảng biển: Quảng Ninh (Cái Lân), Hải Phòng, Đà Nẵng, Thành phố Hồ Chí Minh, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Thông tư 06 không áp dụng đối với các trường hợp:

- Nhập khẩu, tạm nhập tái xuất của đối tượng được hưởng quyền ưu đãi, miễn trừ thực hiện theo quy định riêng của Chính phủ, Thủ tướng.

- Phục vụ mục đích quốc phòng, an ninh theo kế hoạch do Thủ tướng phê duyệt; mục đích cá biệt theo quyết định của Thủ tướng.

- Quá cảnh với các nước có chung đường biên giới và kinh doanh chuyển khẩu.

4. Tạm đình chỉ tư cách luật sư nếu “trốn” bồi dưỡng nghiệp vụ

Từ ngày 05/5, việc tham gia bồi dưỡng bắt buộc về chuyên môn, nghiệp vụ của luật sư được thực hiện theo Thông tư 02/2019/TT-BTP của Bộ Tư pháp.

Theo đó, thời gian tham gia bồi dưỡng tối thiểu là 8 giờ/năm. Luật sư được tính quy đổi thời gian tham gia bồi dưỡng khi: Viết bài nghiên cứu pháp luật được đăng trên các tạp chí chuyên ngành luật trong hoặc ngoài nước; viết sách được xuất bản về đạo đức, ứng xử nghề nghiệp…

Trong trường hợp, luật sư có hành vi vi phạm nghĩa vụ tham gia bồi dưỡng thì tùy theo tính chất mức độ vi phạm sẽ bị kỷ luật: Khiển trách; Cảnh cáo; Tạm đình chỉ tư cách thành viên Đoàn Luật sư 6-12 tháng.

5. Cán bộ giải quyết tố cáo bị cách chức nếu không bảo vệ người tố cáo

Đó là một trong những nội dung tại Nghị định số 31/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều và biện pháp tổ chức thi hành Luật Tố cáo, có hiệu lực từ ngày 28/5. Theo đó, hình thức kỷ luật cách chức áp dụng đối với người có thẩm quyền giải quyết tố cáo khi có một trong các hành vi vi phạm pháp luật sau đây:

a. Cố ý không giải quyết hoặc cố ý giải quyết tố cáo trái pháp luật gây mất ổn định, an ninh, trật tự xã hội;

b. Cố ý bỏ qua các bằng chứng, bỏ lọt các thông tin, tài liệu, làm mất hoặc làm sai lệch hồ sơ vụ việc; bao che cho người bị tố cáo gây mất ổn định, an ninh, trật tự xã hội;

c. Không áp dụng biện pháp bảo vệ  người tố cáo thuộc thẩm quyền làm cho người tố cáo bị trả thù, trù dập dẫn đến thương tích hoặc tổn hại cho sức khỏe với tỷ lệ thương tật từ 61% trở lên hoặc bị chết.

6. Dữ liệu địa giới hành chính phải cập nhật ngay khi có sự thay đổi

Chính phủ đã ban hành Nghị định 27/2019/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật đo đạc và bản đồ, có hiệu lực từ ngày 01/5. Nghị định quy định, trong thời gian không quá 5 năm, cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia phải được cập nhật định kỳ.

Đối với cơ sở dữ liệu nền địa lý quốc gia tỷ lệ trung bình và tỷ lệ nhỏ vùng biển Việt Nam được cập nhật không quá 7 năm. Dữ liệu giao thông, dữ liệu dân cư được cập nhật định kỳ hàng năm. Cập nhật ngay đối với dữ liệu biên giới quốc gia, địa giới hành chính được thực hiện khi có sự thay đổi.

7. Xuất trình CMND khi yêu cầu cung cấp thông tin đo đạc

Từ ngày 01/05/2019, cá nhân yêu cầu cung cấp thông tin, dữ liệu, sản phẩm đo đạc và bản đồ phải xuất trình Chứng minh nhân dân hoặc Thẻ căn cước công dân hoặc Hộ chiếu.

Ngoài ra phải xuất trình thêm giấy giới thiệu hoặc công văn của cơ quan, tổ chức khi đại diện cơ quan, tổ chức đến yêu cầu cung cấp thông tin, dữ liệu, sản phẩm đo đạc và bản đồ.

Khi nhận đủ hồ sơ, cơ quan, tổ chức được giao cung cấp thông tin, dữ liệu, sản phẩm đo đạc và bản đồ có trách nhiệm cung cấp ngay trong ngày làm việc hoặc theo thời gian thống nhất với bên yêu cầu cung cấp. Từ chối phải trả lời bằng văn bản lý do không cung cấp.

Đây là một trong những quy định đáng chú ý được nêu tại Nghị định 27/2019/NĐ-CP hướng dẫn Luật Đo đạc và bản đồ được Chính phủ ban hành ngày 13/03/2019.

8. Tạm đình chỉ tư cách luật sư nếu “trốn” bồi dưỡng nghiệp vụ

Từ ngày 05/5, Thông tư 02 của Bộ Tư pháp chính thức có hiệu lực, quy định về việc tham gia bồi dưỡng bắt buộc về chuyên môn, nghiệp vụ của luật sư.

Thời gian tham gia bồi dưỡng tối thiểu được quy định trong văn bản pháp luật này là 8 giờ/năm. Luật sư được tính quy đổi thời gian tham gia bồi dưỡng khi: viết bài nghiên cứu pháp luật được đăng trên các tạp chí chuyên ngành luật trong hoặc ngoài nước; viết sách được xuất bản về đạo đức, ứng xử nghề nghiệp…

Trong trường hợp, luật sư có hành vi vi phạm nghĩa vụ tham gia bồi dưỡng thì tùy theo tính chất mức độ vi phạm sẽ bị kỷ luật với các mức như khiển trách, cảnh cáo hoặc tạm đình chỉ tư cách thành viên Đoàn Luật sư từ 6 đến 12 tháng.

Bên cạnh đó các chính sách như: Đơn giản hóa điều kiện cấp giấy phép cho thuê lại lao động, Đào tạo kỹ năng phòng chống xâm hại cho lớp 1,  Cộng tối đa 2 điểm tốt nghiệp THPT nếu có bằng nghề, Hỗ trợ lên tới 100% học phí khóa đào tạo quản trị kinh doanh… cũng sẽ có hiệu lực trong tháng 5 này.

Đông Hà