Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư (Cách mạng công nghiệp 4.0), việc xây dựng và phát triển đội ngũ trí thức khoa học công nghệ Việt Nam là hết sức quan trọng, không thể thiếu của sự phát triển các nguồn lực của đất nước. Trong đó, yêu cầu đặt ra đối với phát triển trí thức khoa học công nghệ Việt Nam là cần phải xây dựng chiến lược, quy hoạch, giải pháp thích hợp và tập trung đủ các nguổn lực cần thiết để xây dựng đội ngũ trí thức mạnh cả về số lượng và chất lượng; phải phát huy được những tiểm lực là tinh hoa của đội ngũ trí thức Việt Nam; phải đảm bảo điều kiện để trí thức khoa học công nghệ Việt Nam tiếp cận nhanh chóng với trí thức và công nghệ mới nhất của thời đại góp phần để hiện đại hóa nền kinh tể của đất nước ta.
Đối với tỉnh Ninh Bình, nông nghiệp vẫn giữ vai trò quan trọng của nền kinh tế, với định hướng tiếp tục thực hiện tái cơ cấu Ngành Nông nghiệp tỉnh Ninh Bình (bao gồm Nôngr Lâm nghiệp, Thủy sản và Du lịch) vừa phải theo cơ chế thị trường, vừa phải đảm bảo các mục tiêu cơ bản về phúc lợi cho nông dân và người tiêu dùng; chuyển mạnh từ phát triển theo chiều rộng lấy số lượng làm mục tiêu, phấn đấu chuyển sang nâng cao chất lượng, hiệu quả thể hiện bằng giá trị, lợi nhuận; gắn phát triển sản xuất Nông, Lâm, Ngư và Du lịch với bảo vệ môi trường đảm bảo ứng phó có hiệu quà với biến đổi khí hậu để phát triển bền vững; đảm bảo an ninh lương thực (bao gồm cả an ninh dinh dưỡng) cả trước mắt và lâu dài.
Chú trọng đáp ứng các yêu cầu về xã hội và chuyển dịch cơ cấu lao động nông nghiệp, nông thôn; nâng cao thu nhập và cải thiện điều kiện sống cho cư dân nông thôn, xóa đói giảm nghèo, xây dựng và phát triển nông thôn mới văn minh, giàu đẹp. Trí thức khoa học công nghệ Ninh Bình luôn quán triệt chỉ đạo của tỉnh là: hoạt động chuyển giao khoa học công nghệ bao gồm các lĩnh vực: Nông, Lâm, Thủy sản, Du lịch và xây dựng nông thôn mới; bao gồm toàn bộ các hoạt động nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ giữa các Viện, trường, tổ chức quốc tế, các ngành chuyên môn và doanh nghiệp, kể cả do Nông, Ngư dân nghiên cứu, cải tiến hay sáng tạo ra. Đó không chỉ đơn thuần là hoạt động khuyến nông, khuyến ngư, khuyến công và dịch vụ kỹ thuật. Các hoạt động nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ mang tính xã hội hóa, bao gổm nhiều thành phần kinh tế cùng tham gia, trong đó hoạt động của các cơ quan chuyên môn do Nhà nước quản lý đóng vai trò chủ đạo. Đây là nhiệm vụ của tất cả các cấp, các ngành từ tỉnh đến cơ sở. Các hoạt động nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ phải coi trọng cả hiệu quả kinh tế, xã hội và môi trường, nhất là phải đảm bảo thích ứng với biến đổi khí hậu và mang tính bển vững. Các hoạt động nghiên cứu và chuyển giao khoa học công nghệ phải có trọng tâm trọng điểm không dàn trải, ưu tiên cho các xã điểm về xây dựng nông thôn mới, vùng sâu, vùng xa và đồng bào dân tộc.
Trách nhiệm của trí thức khoa học công nghệ Việt Nam nói chung và trí thức Ninh Bình nói riêng không chỉ trong lĩnh vực khoa học công nghệ mà đã và đang góp phần tuyên truyền, đẩy mạnh các hoạt động trong lĩnh vực giáo dục và đào tạo và phát triển văn hoá bằng những hành động cụ thể như: Tin tưởng và chấp hành đúng chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước vể giáo dục và đào tạo, khoa học công nghệ và văn hóa. Thường xuyên nâng cao trình độ học vấn, coi trọng việc tiếp thu tinh hoa văn hóa của nhân loại, ra sức trau dồi phẩm chất đạo đức, chiếm lĩnh kiến thức khoa học công nghệ hiện đại để thực hiện ước mơ làm cho đất nước ngày càng giàu mạnh, có quan hệ tốt đẹp với mọi người xung quanh, biết phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội.
Đội ngũ trí thức khoa học công nghệ của Ninh Bình giữ vai trò chính yếu trong hệ thống chính trị, đã và đang có đóng góp to lớn và quyết định trong sự nghiệp đổi mới, phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh ở địa phương. Đội ngũ trí thức khoa học công nghệ Ninh Bình đã đóng vai trò nòng cốt trong việc tham mưu xây dựng chủ trương cơ chế, chính sách phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Phong trào nghiên cứu khoa học công nghệ, sáng kiến cải tiến kỹ thuật được đẩy mạnh, thu hút ngày càng nhiều trí thức và người lao động tham gia. Nghiên cứu khoa học ứng dụng công nghệ mới trong các doanh nghiệp cùng có xu hướng phát triển. Để nghiên cứu, tiếp thu, ứng dụng những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 thì vai trò chủ đạo phải là những người có kiến thức, trình độ không ngoài ai khác phải là đội ngũ trí thức.
Trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0, để nhanh chóng tận dụng thành tựu, “đi tắt đón đẩu” trong phát triển, yêu cầu đặt ra đối với trí thức Việt Nam nói chung và trí thức Ninh Bình nói riêng là: tích cực tự giác nâng cao vai trò, giá trị, năng lực bản thân; phải không ngừng học tập, tự giác nghiên cứu, để cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 được ứng dụng trong các lĩnh vực, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh Ninh Bình phát triển nhanh và bền vững, thì đòi hòi đội ngũ trí thức của tỉnh phải nâng cao trách nhiệm thực hiện tốt một số nhiệm vụ sau:
Thứ nhất, mỗi trí thức phải xác định việc nghiên cứu, ứng dụng thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 là trách nhiệm xã hội giao cho mình đặc biệt là đội ngũ trí thức có trình độ cao và đội ngũ trí thức trong các cơ quan đảng, nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội càng cần phải nâng
cao vai trò, trách nhiệm.
Thứ hai, mỗi trí thức phải tâm huyết, tích cực học tập, nâng cao trình độ, chủ động nghiên cứu tiếp thu, ứng dựng một cách sáng tạo, hiệu quả các thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 để giải quyết các vấn đề cụ thể của thực tiễn và ngay trong công việc của cơ quan, tổ chức nơi mình làm
việc.
Thứ ba, mỗi trí thức phải tích cực nghiên cứu tham mưu với tỉnh, với cơ quan, tổ chức có chủ trương, chuẩn bị các điều kiện, nhất là đào tạo nguồn nhân lực, cơ sở vật chất để đón nhận, ứng dụng những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 và tham mưu có cơ chế, chính sách khuyến khích động viên, khen thưởng những người có nhiều thành tích trong việc đưa những tiến bộ khoa học công nghệ nói chung và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 nói riêng ứng dụng có hiệu quả trong thực tiễn.
Hy vọng, với sự quan tâm của Tỉnh ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân tỉnh và của các sở, ban, ngành, đoàn thể, đội ngũ trí thức khoa học công nghệ của tỉnh Ninh Bình sẽ phát huy được vai trò, trách nhiệm, tích cực học tập, nghiên cứu, ứng dụng những thành tựu của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 vào thực tiễn góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội của tỉnh phát triển nhanh và bền vững.
Minh Nguyệt