Biện pháp giải cứu thịt lợn hiện nay không tác động quá nhiều đến người nông dân. Các siêu thị và các khâu trung gian vẫn hưởng lợi chính.

Trung gian hưởng lợi, dân vẫn thiệt
Thời gian vừa qua, tình trạng thịt lợn dư thừa, rớt giá liên tục khiến cho người chăn nuôi gặp nhiều khó khăn. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NNPTNT) đã có nhiều văn bản chỉ đạo cũng như đưa ra nhiều giải pháp nhằm giải cứu thịt lợn, ổn định tình hình chăn nuôi.

Sáng 28/4, tại toạ đàm Trực tuyến với chủ đề “Giải cứu ngành chăn nuôi lợn”, vấn đề này tiếp tục nhận được nhiều ý kiến trái chiều từ các chuyên gia cũng như các doanh nghiệp.

Là người trực tiếp tham gia hội nghị, ông Vũ Vinh Phú - Chuyên gia thương mại, Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội khẳng định với Đất Việt, những giải pháp được đưa ra thời gian qua chỉ là tạm thời, không giải quyết được tận gốc vấn đề và người chăn nuôi vẫn bị thiệt thòi.

Theo ông Phú, hiện nay có 4 nhóm giải pháp được các cơ quan, ban ngành đưa ra nhằm hỗ trợ người nuôi trước tình trạng thịt lợn rớt giá.

Biện pháp giải cứu thịt lợn hiện nay không tác động quá nhiều đến người nông dân. Các siêu thị và các khâu trung gian vẫn hưởng lợi chính.

Đầu tiên là giải pháp giãn nợ cho người nông dân. Thứ hai là đề nghị một số đơn vị có năng lực dự trữ, chế biến thịt như Vissan tăng cường thu mua để dự trữ. Thứ ba là yêu cầu một số đơn vị bán lẻ hạ giá thành. Cuối cùng là Bộ NNPTNT liên hệ với phía Trung Quốc để tìm hướng xuất khẩu thịt lợn.

“Đây là những biện pháp giải cứu chính hiện nay nhưng không phải cơ bản. Chúng ta hiện nay đang dư thừa khoảng 200.000 tấn thịt lợn. Việc này không phải đơn giản.

Bản thân tôi cảm thấy rất buồn khi chúng ta quanh năm giải cứu nông nghiệp. Bây giờ phải tính giải pháp lâu dài chứ cứ trông chờ giải cứu thì không hiệu quả. Theo tôi Bộ NNPTNT và Bộ Công Thương là hai cơ quan phải chịu trách nhiệm đầu tiên về tình trạng này”, ông Phú nhấn mạnh.

Chủ tịch Hiệp hội siêu thị Hà Nội cho rằng, những giải pháp các Bộ, ngành đưa ra hiện nay không có tác động quá nhiều đến người nông dân. Các doanh nghiệp lớn sẽ là những đối tượng hưởng lợi chủ yếu.

Đặc biệt, một nghịch lý tồn tại lâu nay được vị chuyên gia chỉ ra đó là, người chăn nuôi bán lợn hơi cho thương lái với giá rẻ  từ 27.000-28.000 đồng nhưng giá trong siêu thị vẫn đắt gấp 3, gấp 4 lần.

Để xảy ra tình trạng này, ông Phú cho rằng, thịt lợn từ chuồng đến siêu thị hay chợ phải qua 3-4 khâu trung gian, trong đó, khâu bán lẻ đã chiếm đến 20-30% lợi nhuận.

“Khâu trung gian ăn tới 70% và người dân chẳng được gì cả. Trung gian ở đây bao gồm thương lái, bán lẻ. Các nhóm này hành hạ người chăn nuôi đủ kiểu. Ngoài ra còn có các khoản phí phụ như: phí chiết khấu, phí tạo mã, phí bôi trơn...

Nhiều siêu thị còn tuyên bố sau 2 tháng mới trả tiền thịt lợn vì chưa đến kỳ nhập lợn mới.  Họ chỉ biết mình và không hạ giá thành sản phẩm và chỉ biết mình. Thậm chí trong Bình Dương còn tồn tại tình trạng cạnh tranh thiếu lành mạnh. Quầy thịt lợn hạ giá của Công ty cổ phần chăn nuôi CP đã bị phá hoại và xịt sơn”, ông Phú nêu thực trạng.

Các Công ty nhà nước ở đâu?

Một vấn đề khác được vị chuyên gia nhắc đến đó là vai trò của các Tổng Công ty thương mại nhà nước. Theo đánh giá của ông Phú, những ngày qua khi người nông dân “điêu đứng” vì thịt lợn rớt giá, các đơn vị này không có nhiều tiếng nói và đồng hành cùng người dân.

“Các Tổng công ty thương mại nhà nước ở đâu? Các lò mổ nhà nước sao không xắn tay giúp người nông dân? Các Công ty này giữ hàng trăm mạng lưới với vốn hàng trăm tỷ đồng. Tuy nhiên tôi chưa thấy họ ra tín hiệu gì cả. Giám đốc Sở Công Thương các tỉnh cũng không thấy nói. Thậm chí lãnh đạo Sở Công thương TP.HCM còn nói chưa biết vấn đề hạ giá thịt lợn và còn nghiên cứu.

Các cơ quan vẫn rất hờ hững. Những người tâm huyết và hết lòng vì bà con không có nhiều. Bây giờ thấy thịt lợn dư thừa, giá thấp nên nhiều người ngại. Nếu nhà nước không có giải pháp căn cơ thì người chăn nuôi sẽ chết, thậm chí phá sản, đóng chuồng”, ông Phú lo ngại.

Theo ông Phú, biện pháp cần làm ngay vào thời điểm này là tìm mọi cách đưa lợn ra khỏi chuồng để người chăn nuôi đỡ thiệt hại. Đồng thời phải có biện pháp lâu dài, tính kế cho năm sau, cho thịt lợn gần dịp Tết.

“Nếu lợn càng nuôi và càng để lâu, người nông dân sẽ tiếp tục lỗ. Trường hợp thịt lợn dưới giá thành tôi nghĩ vẫn phải bán. Bởi lẽ có những trang trại mấy trăm con lợn, ngày tiêu tốn hết mấy triệu tiền thức ăn.

Bên cạnh đó, nhà nước phải tính đến phương án dự trữ, quy hoạch lại chăn nuôi, giết mổ, gắn sản xuất với phân phối. Đồng thời các đơn vị bán lẻ phải hạ giá xuống cũng như đi thu mua thẳng cho bà con, không qua khâu trung gian để nâng cao giá thành của thịt lợn”, ông Phú nêu quan điểm.

Hà Hoàng